بیماری های آب

بیماری های آب ، بیماری هایی هستند که از آب منتقل می شوند. این بیماری ها، ممکن است منشا شیمیایی یا غیر شیمیایی داشته باشند. اثراتی که از آلودگی از طریق آب به انسان منتقل می شود ممکن است حاد باشد یا در دراز مدت ایجاد مشکل نماید.

بیماری های حاد:

بیماری هایی مانند اسهال و عفونت روده و دستگاه گوارش، بیماری هپاتیت A، بیماری هایی مانند وبا و حصبه از اینگونه موارد حاد هستند. به صورت کلی بیماری هایی که منشا ویروسی و باکتریایی دارند در این گروه از بیماری ها قرار می گیرند.

بیماری های مزمن:

بیماری هایی که در اثر مصرف طولانی مدت آب آلوده ایجاد می گردند معمولا منشا شیمیایی دارند. مصرف طولانی مدت فلزاتی مانند سرب، نیترات و نیتریت، فلوراید و آرسنیک در طولانی مدت باعث بیماری های خطرناکی مانند سرطان می شوند.

آلودگی های شیمیایی آب :

آب ها و منابع طبیعی آبی اگر توسط انسان دستخوش تغییر و تحول نشوند، آلوده نیستند. اما با توجه به روش زندگی انسان امروزی، ترکیبات شیمایی خواه یا ناخودآگاه وارد این آب های سالم می شوند و آنها را آلوده می کنند. فلزات سنگینی که در آب ها وجود دارند اثرات مخرب و جبران ناپذیری در دراز مدت ایجاد می کنند. یکی از این فلزات سرب می باشد.

سرب:

با توجه به زندگی شهری استفاده از لوله های انتقال آب جزء لاینفک زندگی شهری است. این لوله ها از مواد شیمیایی مانند سرب تولید می شود. گاهی اوقات آب های اسیدی ناشی از باران های اسیدی، باعث انحلال سرب در لوله ها شده و سرب را با آب مصرفی حل می کنند. هنگامیکه آب در لوله ها راکد می ماند این انحلال سریعتر انجام شده و میزان سرب آب را بالا می برند. بیماری های ناشی از سرب، فشارخون بالا، بیماری کلیه، اختلال در سیستم عصبی و مشکلات کبدی را به همراه دارد. برای در امان ماندن از مشکلات سرب، تعویض لوله های آب از فلزی به پلی اتلیلنی و استفاده از دستگاه های تصفیه آب است.

نیترات و نیتریت :

نیترات به طورطبیعی برای بدن انسان ضرر ندارد اما نیتریت که از نیترات تولید میشود هنگامیکه با آمین ها ترکیب می شود ماده خطرناکی برای بدن ایجاد می کند. کودهای شیمیایی حاوی ازت دارای درصد نیترات بالایی است که از طریق بارش باران و آبیاری به آب های زیرزمینی سطحی میرسند. همچنین خروجی فاصلاب ها نیتروژن بالایی دارند که درصد قابل توجهی نیترات دارند. این فاضلاب ها با ورود به آبهای زیرزمینی نیترات خود را از دست نمیدهند. درصدی از آب مصرفی مردم از طریق همین آب های زیرزمینی تامین می شود.

نیترات در تصفیه خانه از بین نمیرود. حتی با روشهای تصفیه معمول از آب حذف نمی شود. اما با استفاده از سیستم اسمز معکوس که در دستگاه های تصفیه که شامل فیلتر ممبران است، حذف می شود. میزان نیتراتی که به بدن وارد می شود نباید از ۳٫۶۵ میلی گرم در یک کیلوگرم از بدن در طول شبانه روز بیشتر شود. که در کل ۲۲۵ میلی گرم برای انسان بالغ در طول شبانه روزمی باشد. عوامل ایجاد نیترات، کودهای شیمیایی، پسماند های صنعتی کارخانجات کاغذ و اسلحه سازی می باشند.  نیترات موجود در هوا، که از سوخت های فسیلی خودروها و کارخانجات ایجاد می گردند با استفاده از باران های اسیدی به آب های سطحی میرسند، دارای نیترات فراوانی هستند.

نیترات و بیماری کمبود اکسیژن:

وقتی نیترات از طریق گوارش وارد بدن انسان شود، در روده تبدیل به نیتریت می شود و انتقال اکسیژن به اندام ها را مختل میکند. این نارسایی اکسیژن از طریق نیتریت بیماری به نام مت هموگلوبین را ایجاد می کند. وجود نیترات در شیر یا آب مصرفی نوزادان، باعث بیماری مت هموگلوبین می شود. زیرا در روده ی نوزادان فلورای باکترایی طبیعی وجودندارد وهیچگونه مقاومتی در برابر نیترات ندارند.

نیترات در سبزی هایی که با کود های شمیایی حاوی ازت رشد کرده اند، به مقدار فراوان وجود دارد. همچنین در گوشت های فراوری شده مانند سوسیس و کالباس به عنوان مواد نگهدارنده وجود دارد.

فلوراید:

این ماده برای پوسیدگی دندان مفید بوده اما مصرف زیاد آن باعث بیماریهایی مانند پوکی استخوان و ناهنجاری های استخوان و دندان می شود.

آرسنیک :

با توجه به آمار جهانی، آب مصرفی بیش از ۲۰۰ میلیون انسان در جهان دارای آرسنیک بیش از حد مجاز برای سلامتی انسان می باشد. آرسنیک یک ماده شیمیایی شبه فلز است. در طبیعت به مقدار کم یافت می شود. بنابراین مقداری از آرسنیک در طبیعت که میتواند سمی باشد، به صورت یکجا یافت نمی گردد. اگرمقدار خطرناکی از آرسنیک وارد بدن انسان شود، منجربه سرطان، بیماری حاد کبدی و کلیوی ، کما و مرگ می گردد.

مسمومیت با آرسنیک میتواند حاد باشد یا در طول زمان ایجاد مشکل نماید. علایم مسمومیت با آرسنیک، شامل مزه فلزی در زبان و سیستم تنفسی، خواب آلودگی، سردرد وسردرگمی واسهال و استفراغ و در مراحل حادتر، شوک و تشنج می باشد. و اگرانسان در طولانی مدت در معرض این ماده قرار بگیرد، دچار بیماری های سرطان، بیماری کبد، صدمات شدید به روده، دیابت، سوهاضمه و کم شنوایی می گردد.

شهرهایی که در مجاورت کارخانجات صنعتی قرار دارند، گزارش مسمومیت به آرسنیک بیشتر از بقیه شهرهاست.مانند رفسنجان که درمجاورت معدن مس سرچشمه قرار گرفته است،درصد بالایی از آرسنیک در آب مصرفی منطقه وجود دارد. آرسنیک در تولید سموم کشاورزی، ساخت IC ها، درمان بعضی از سرطان ها، صنایع شیشه و ذوب کاری فلزات استفاده می گردد.

منابع

http://daneshnameh.roshd.ir/